เภสัชกรรมไทย เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ จำพวกต้น (ยาดำ-เอื้องบก)

เภสัชกรรมไทย

เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ 

จำพวกต้น 
(ยาดำ-เอื้องบก)

จัดทำโดย อ.หมอสุชาติ ภูวรัตน์

นธ.เอก, บาลีประโยค 1-2

(อดีตพระธรรมทูตต่างประเทศ)

B.S. Engineering Design Tech.

 B.A. ศาสนศาสตร์บัณฑิต

B.S. Computer Information Systems

B.TM.  แพทย์แผนไทยบัณฑิต

สาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ

บ.ภ., พท.ว., พท.ผ., พท.น.

ครูแพทย์แผนไทย 4 ด้าน

ศูนย์การแพทย์แผนไทยภูเก็ต

ทำเพื่อการศึกษาและประโยชน์แก่ผู้ชม

เภสัชกรรมไทย
 เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ 
จำพวกต้น (ยาดำ - เอื้องบก)

       

ยาดำ

ยาดำ เป็นยาที่สกัดจากยางเหลือง

ในใบว่านหางจระเข้

• ยาดำ รสเหม็นขมจัด 
• สรรพคุณ ถ่ายท้อง ถ่ายพิษไข้ 
• ถ่ายพยาธิไส้เดือน ตัวตืด ขับน้ำดี 
• แต่ไซ้ท้อง ฝนกับสุราทาหัวฝี 
• แก้อาการฟกบวม 

ยาสูบ

ยาสูบ ไม้พุ่มขนาดย่อม 

ใบแก่หั่นเป็นฝอย ใช้เป็นยาสูบ

• ยาสูบ รสเมา 
• สรรพคุณ ผสมทำยานัตถุ์ แก้หวัด 
• คัดจมูก แก้ริดสีดวงจมูก 
• แช่เอาน้ำผสมยา ทาแก้โรคผิวหนัง หิด 
• กลาก เกลื้อน ผื่นคัน ฆ่าตัวหนอน 

ยาง

ยาง ไม้ยืนตันขนาดใหญ่

• เปลือกต้น รสฝาดเฝื่อน 
• สรรพคุณ แก้ริดสีดวงพลวก
• ใบ รสฝาดเมา 
• สรรพคุณ แก้ปวดฟันโยกคลอน แก้มุตกิด 
• คุมประจำเดือนให้มาตามกำหนด 
• คุมกำเนิดให้มีบุตรห่างได้
• ยาง รสขมเย็น 
• สรรพคุณ กล่อมเสมหะ 
• แก้กามโรค สมานแผล 

ยางน่องต้น

ยางน่องต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ยาง เป็นพิษถูกบาดแผลทำให้ตายได้ 
• เพราะยางไม้นี้วิ่งเข้าสู่กระแสโลหิต
• ได้เร็วมาก ใช้แต่น้อยที่สุด จะมีผล
• ในทางดีได้ หรือใช้แก้ช็อคหมดสติ

ยี่โถไทย

ยี่โถไทย ดอกสีแดงชั้นเดียว

ยี่โถไทย ไม้ยืนต้นขนาดย่อม 

• ใบ ดอก รสหอมเย็น 
• สรรพคุณ บำรุงหัวใจ ขับชีพจร 
• เปลือกราก รสเมา 
• สรรพคุณ เป็นพิษต่อหัวใจทำให้ตายได้ 

ยี่โถฝรั่ง

ยี่โถฝรั่ง ไม้ยืนต้นขนาดย่อม
ยาง และเมล็ด รสเมาเบื่อมาก 

หมายเหตุ เป็นพิษต่อหัวใจ ใช้ทำยาไม่ได้

ยอป่า

ยอป่า ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• แก่น รสขมร้อน 
• สรรพคุณ ขับเลือด ขับลม ขับน้ำคาวปลา
• หลังคลอดบุตร แก้บาดทะยักปากมดลูก 

รงทอง

รงทอง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• ยาง (ฆ่าฤทธิ์แล้ว) รสเอียนเบื่อ 
• สรรพคุณ ถ่ายอย่างแรง ถ่ายลม
• ถ่ายน้ำเหลืองเสีย ถ่ายเสมหะ 
• ถ่ายโลหิต ฝนกับหัวกะทิสดทาแผลพุพอง 
• แก้ปวด และให้ล่อนออกดี

ระกำ (สละ)

ระกำ (สละ) ไม้ยืนต้นขนาดกลาง 

• เนื้อในลูกสุก รสเปรี้ยวอมหวาน 
• สรรพคุณ แก้ไอ กัดเสมหะ 

ระย่อม

ระย่อม ไม้ต้นเล็กลงราก

• ราก รสขมเมานิดหน่อย 
• สรรพคุณ แก้ปวดศีรษะเนื่องจาก
• ความดันโลหิตสูง แก้คลุ้มคลั่ง 
• เนื่องจากดี และโลหิต ช่วยย่อยอาหาร 
• และระงับประสาท ถ้ากินจะมี 
• อาการข้างเคียง คือ หน้าแดง ตัวแดง 
• แน่นจมูก และง่วงนอน 
• (ก่อนใช้ต้องคั่วให้เหลืองเสียก่อน 
• อาการแทรกซ้อนจะน้อยลง)

ระงับ

ระงับ เป็นไม้พุ่ม

• ใบ รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน แก้ไข้พิษทั้งปวง 
• กระทุ้งพิษแก้ไข้จับสั่น และไข้ซึม 
• แก้ร้อนในกระหายน้ำ

รักขาว 

(ดอกขาว, ดอกม่วง, ดอกซ้อน)

รักขาว ไม้ยืนต้นขนาดย่อมมี 3 ชนิด 

คือ ดอกขาว ดอกสีม่วง และชนิดดอกซ้อน

รักซ้อน

 รักยม

นางกวัก

รักซ้อน นิยมเอารากไปทำนางกวัก และรักยม 

เพื่อให้คนรักใคร่นิยมนับถือ

• ต้น รสขม สรรพคุณ บำรุงทวารทั้ง 9 
• ใบ รสจืด 
• สรรพคุณ แก้ริดสีดวงทวาร แก้คุดทะราด 
• ผล รสเอียน สรรพคุณ แก้รังแค 
• ราก รสขม 
• สรรพคุณ แก้ไข้เหนือ และมูกเลือด
• ยาง รสเอียน 
• สรรพคุณ แก้ริดสีดวงในลำไส้ 
• แก้กลากเกลื้อนทาปลาช่อนย่าง
• ให้เด็กรับประทาน ขับพยาธิไส้เดือนได้ 
• รับประทานมากทำให้อาเจียน 
• และท้องร่วงได้ 

รักใหญ่

รักใหญ่ ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น รสเมา 
• สรรพคุณ บำรุงกำลัง แก้กามโรค แก้บิด 
• แก้ท้องร่วงแก้ปวดข้อเรื้อรัง 
• แต่ทำให้อาเจียน 
• เมล็ด เรียกว่า ลูกรักเทศ รสขมฝาด 
• สรรพคุณ แก้แผลในปาก 
• ในคอเปื่อยแก้ปวดฟัน แก้คุดทะราด 
• ริดสีดวง แก้อักเสบ และปวดไส้เลื่อน
• ราก รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้โรคผิวหนัง พยาธิลำไส้ 
• ไอ และโรคตับ 
• ยาง รสขมเอียน  
• กัดทำลาย ถ่ายอย่างแรง 
• แก้ปวดฟันแก้โรคผิวหนัง (อันตราย) 
• ใช้ลงพื้นสำหรับติดทอง หรือเรียกว่า
• ลงรักปิดทองพระ 
• หรือเครื่องใช้บางอย่าง 
• ไม้นี้มีพิษ อาจทำให้มีอาการผื่นคันได้ 

ราชดัด

ราชดัด ไม้พุ่มขนาดเล็ก

• ลูก รสขม 
• สรรพคุณ แก้กระษัย บำรุงน้ำดี 
• เจริญอาหาร
• เมล็ด รสขมฝาด 
• สรรพคุณ แก้บิดมูกเลือด 
• และแก้ท้องร่วง
• ราก รสขม 
• สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน แก้ไข้พิษ 

ราชพฤกษ์

ราชพฤกษ์ ไม้ยืนต้นขนาดกลาง 

ใบใหญ่กว่าใบขี้เหล็ก

ดอกสีเหลืองออกเป็นช่อห้อยเป็นพวง ฝักกลมยาว

• กระพี้ รสฝาดเมา 
• สรรพคุณ แก้รำมะนาด ปวดฟัน 
• ใบ รสฝาดเมา 
• สรรพคุณ ฆ่าเชื้อโรคผิวหนังทุกชนิด
• ดอก รสฝาดเมา 
• สรรพคุณ แก้ปวดแผลเรื้อรัง พุพอง
• เนื้อในฝัก รสหวานเอียน 
• สรรพคุณ ขับถ่ายอุจจาระ ถ่ายเสมหะ
• แก่น รสเมา สรรพคุณ ขับพยาธิไส้เดือน 

เร่ว 

 (เร่วใหญ่, เร่วน้อย)

เร่ว ไม้ยืนต้นจำพวกกระวาน มี 2 ชนิด คือ เร่วน้อย เร่วใหญ่ 

เร่วใหญ่

เร่วใหญ่ ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• ต้น รสสุขุม 
• สรรพคุณ แก้คลื่นเหียนอาเจียน
• ใบ รสจืด สรรพคุณ แก้ปัสสาวะพิการ 
• ดอก รสขม 
• สรรพคุณ แก้เม็ดผื่นคันคล้ายผด 
• ผล รสขมเผ็ด 
• สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อดี และเสมหะ 
• แก้ริดสีดวงทวารทั้ง 9 
• เมล็ด รสเผ็ด 
• สรรพคุณ แก้คลื่นเหียนอาเจียน 
• ขับผายลม บำรุงน้ำนม 

เร่วน้อย

เร่วน้อย ไม้ยืนต้นล้มลุกเนื้ออ่อน

• ต้น รสขมเย็น สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อดี 
• ใบ รสจืด สรรพคุณ ขับปัสสาวะ 
• ดอก รสขมเผ็ด 
• สรรพคุณ แก้ไข้ที่มีเม็ดขึ้นตามตัว 
• ผล รสขมเผ็ด 
• สรรพคุณ แก้ไข้ริดสีดวง แก้หืด 
• ไอ แก้ระดูขาว
• เมล็ด รสขมเผ็ด 
• สรรพคุณ ขับลมในลำไส้ แก้คลื่นเหียน
• อาเจียนแก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้ปวดท้อง 
• แก้ริดสีดวง แก้หืด ไอ กัดเสมหะ
• แก้ความดันโลหิตต่ำทำให้ขับสูงขึ้น 
• แก้ไข้สันนิบาต 
• ราก รสขื่น สรรพคุณ แก้หืด 

โรก ทั้ง 2 

(โรกแดง, โรกขาว) 

ดอกโรกแดง

ใบ ลูก โรกขาว 

ดอกโรกขาว

โรก ทั้ง 2 คือ โรกแดง โรกขาว 

ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เนื้อไม้ รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน 
• น้ำเหลืองเสีย เรื้อน มะเร็ง ทำให้นอนหลับดี 

ละหุ่ง 

(ละหุ่งแดง, ละหุ่งขาว) 

ละหุ่ง มี 2 ชนิด คือ ละหุ่งแดง ละหุ่งขาว 

ไม้ยืนต้นขนาดย่อมล้มลุกเนื้ออ่อน 

• น้ำมัน รสมันเอียน 
• สรรพคุณ ระบายอุจจาระเด็กได้ดี 
• เมล็ด เป็นยาอันตราย 
• รับประทาน 2 – 3 เมล็ดอาจตายได้ 
• ใบ รสจืดขื่น 
• สรรพคุณ แก้ช้ำรั่ว ขับน้ำนม ขับเลือด 
• ขับลม แก้เลือดลมพิการ 
• ราก (สุมไฟเป็นถ่าน) รสจืด 
• สรรพคุณ แก้ไข้เซื่องซึม 
• และเป็นยาสมานด้วย 

ลั่นทม

ลั่นทมไทย ดอกสีขาว

ลั่นทม ไม้ยืนต้นขนาดย่อมถึงกลาง 

ใช้เฉพาะลั่นทมไทย

• แก่น รสขมเอียน 
• สรรพคุณ ถ่ายโลหิต ถ่ายเสมหะ 
• ถ่ายพิษทั้งปวง

ลาน

• ลาน ไม้ยืนต้นจำพวกปาล์ม และตาล 
• หรือมะพร้าว
• ใบ (สุมเป็นถ่าน) รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้พิษอักเสบ ฟกบวม 
• แก้พิษต่างๆ 
• กาบทาง รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้พิษตานซาง แก้พิษร้อนใน 
• กระหายน้ำ 
• ราก รสเย็นเฝื่อน 
• สรรพคุณ แก้ร้อนใน ขับเหงื่อ แก้ไข้หวัด

ลิ้นงูเห่า หรือทองระอา

ลิ้นงูเห่า หรือ ทองระอา ไม้พุ่มขนาดเล็ก 

• ใบ รสเย็นเบื่อ 
• สรรพคุณ ตำกับสุราพอกแก้ปวดฝี 
• ถอนพิษปวดอักเสบ 
• ราก รสเย็นเบื่อ 
• สรรพคุณ ฝนกับสุรา ทาแก้พิษตะขาบ 
• แมลงป่องและแก้พิษงู

โลด

โลด ไม้ยืนต้นขนาดกลาง 

เดี๋ยวนี้บางท่านเข้าใจว่าคือโลดทะนงแดง

• เปลือกต้น รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับระดู ขับลมในลำไส้ 
• แก้ปวดท้อง แน่นจุกเสียด

โลดทะนง 

(โลดทะนงแดง, โลดทะนงขาว)

ดอกโลดทะนงแดง

ลูกโลดทะนงแดง

ดอกโลดทะนงขาว

ลูกโลดทะนงขาว

โลดทะนง ไม้ต้นเล็กลงราก มี 2 ชนิด คือ 

โลดทะนงแดง โลดทะนงขาว 

หมอนิยมใช้ชนิดรากแดง

• ราก รสเย็นเมาร้อนเล็กน้อย 
• สรรพคุณ ถอนพิษยาเบื่อเมา แก้พิษงู
• ถอนพิษเสมหะ แก้หอบหืด แก้วัณโรค 
• เกลื่อนหัวฝี ทำให้ยุบ และดูดหนอง 
• และแก้พิษงู

เลี่ยน 

(เลี่ยนเล็ก, เลี่ยนใหญ่)

เลี่ยน ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ มี 2 ชนิด 

คือ เลี่ยนเล็ก เลี่ยนใหญ่

• ต้น รสขมเมา 
• สรรพคุณ แก้โรคผิวหนังเรื้อน 
• แต่ทำให้ผิวหนังเกรียม ลอกเป็นขุย 
• เจริญอาหาร เป็นยาอายุวัฒนะ 
• ยาง รสขมเมา 
• สรรพคุณ แก้ม้ามโต (พิษจากไข้จับสั่น) 
• ใบ รสขมเมา 
• สรรพคุณ ขับพยาธิ ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว 
• บำรุงโลหิตประจำเดือน 
• ดอก รสขมเมา 
• สรรพคุณ แก้โรคผิวหนัง ผื่นคัน 
• ใบกับดอก ตำรวมกัน พอกศีรษะ 
• สรรพคุณ แก้ปวดหัว ปวดประสาท 
• ลูก รสขมเมา 
• สรรพคุณ แก้โรคเรื้อน และฝีคันทะมาลา 
• เมล็ด รสขมเมา สรรพคุณ แก้ปวดข้อ 

ลำจวน

ลำจวน ไม้พุ่ม ขนาดกลาง

• รากอากาศ รสจืด 
• สรรพคุณ แก้ขัดเบา เบาหวาน เบาขุ่น 
• แก้กระเพาะปัสสาวะพิการ 

ลำโพง 

(ลำโพงขาว, ลำโพงแดง หรือกาสลัก)

ลำโพง ไม่ยืนต้นล้มลุก มี 2 ชนิด คือ 

ลำโพงขาว ต้นสีขาว ดอกไม้ซ้อนกัน และ

ลำโพงแดง หรือกาสลัก มีต้นสีแดง

จนเกือบจะดำ ดอกซ้อนกันมาก 

หมอนิยมใช้ลำโพงกาสลักมากที่สุด

• ใบ รสเมา 
• สรรพคุณ พอกสีทำให้ยุบ แก้บวม อักเสบ 
• ดอกแห้ง รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้หอบหืด โพรงจมูกอักเสบ    
• แก้ริดสีดวงจมูก 
• น้ำมัน (จากเมล็ด) รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ ทาฆ่าเชื้อโรค แก้กลาก 
• เกลื่อน หิด เหา จำพวกมีตัว 
• เมล็ด รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ รับประทานแต่น้อย
• เพียงสองถึงสามเมล็ดบำรุงประสาทได้ดี
• มีความจำแม่น ถ้ารับประทานมาก
• ทำให้ประสาทเสีย วิกลจริตได้ 
• ราก รสเมาเบื่อหวานน้อย 
• สรรพคุณ ฝนทาแก้เผ็ดร้อน ถอนพิษ 
• ปวดอักเสบ แก้ปวดฝี สุมเป็นถ่าน 
• รับประทาน แก้ไข้ร้อน ไข้กาฬ 
• แก้ไข้เซื่องซึม แก้กระสับกระส่าย 
• เพ้อคลั่ง แก้หอบ แก้ไอ 

ลำเจียก

ลำเจียก ไม้พุ่มขนาดย่อม

• รากอากาศ รสจืดหวานเล็กน้อย 
• สรรพคุณ ขับปัสสาวะ แก้นิ่ว 
•  แก้น้ำปัสสาวะพิการ 
• ดอก รสหอมเย็น 
• สรรพคุณ แก้ลม บำรุงหัวใจ

ลำดวน

ลำดวน ไม้พุ่มขนาดใหญ่

• ดอก รสหอมเย็น 
• สรรพคุณ แก้ไข้ แก้ลม บำรุงหัวใจ

ลำไย

ลำไย ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ราก รสเฝื่อนขื่น 
• สรรพคุณ แก้เสมหะ แก้ลม 
• กระจายเลือดเนื่องจากพลัดตกหกล้ม
• แก้ช้ำใน แก้น้ำลายเหนียว

หว้า

หว้า ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้บิด แก้ปากเปื่อย 
• คอเปื่อยเป็นเม็ดเนื่องจากร้อนใน 
• แก้น้ำลายเหนียว 
• ใบ รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้บิด แก้ลิ้นเป็นฝ้าขาว 
• แก้แผลในปาก 
• เมล็ด รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้ปัสสาวะมากเกินควร 
• แก้ท้องร่วง บิด และถอนผิดแสลงใจ

สน 

(สนเหนือ, สนทะเล)

สน (รวมทั้งสนเหนือ และสนทะเล) 

ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• แก่น รสขมเผ็ดมัน 
• สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อเสมหะ 
• แก้ประสาทฟุ้งซ่าน แก้อ่อนเพลีย 
• แก้คลื่นเหียนอาเจียน 
• บำรุงไขมันในกระดูก กระจายลม 
• น้ำมัน รสร้อน 
• สรรพคุณ ทาแก้เคล็ด ขัดยอก แพลง 
• อักเสบ ใช้ประคบท้องแก้บวม 
• แก้ลำไส้พิการ แก้มดลูกพิการ 
• ชัน รสฝาด สรรพคุณ สมานแผล ปิดธาตุ 

สนแผง

สนแผง ไม้ยืนต้นขนาดย่อม

• เปลือกต้น รสฝาด 
• สรรพคุณ ใช้กวาดช่องคลอดเพื่อรักษา
• กระดูกขาวให้แห้งไป 
• ใบ รสฝาดเย็น 
• สรรพคุณ แก้ฟกช้ำ แก้อาเจียนเป็นโลหิต 

สนสร้อย

สนสร้อย ไม้พุ่งขนาดย่อม

• ใบ รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน ไข้หวัด ไอ 
• แก้พิษร้อนในกระหายน้ำ 

ส้มกบ

ส้มกบ ไม้ล้มลุกเนื้ออ่อน

• ใบ รสเย็น 
• สรรพคุณ ดับพิษ โขลกกับสุราใช้กากปิด
• แก้ปวดฝี แก้บวมชุบสำลีอมข้างแก้ม 
• แก้ฝีในคอ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ 
• แก้ไข้คอตัน ถอนพิษต่างๆ

ส้มกุ้ง

ส้มกุ้ง ไม้พุ่มขนาดใหญ่

• ใบ รสเปรี้ยว 
• สรรพคุณ กัดเสมหะในคอ 
• แก้ไอ แก้หอบหืด

ส้มจีน

ส้มจีน ไม้พุ่มขนาดใหญ่

• เปลือกลูก รสร้อนหอม 
• สรรพคุณ แก้ลมวิงเวียน หน้ามืด 
• ตาลาย ใจสั่น

ส้มเขียวหวาน

ส้มเขียวหวาน ไม้พุ่มขนาดใหญ่

• เปลือกลูก รสร้อนหอม 
• สรรพคุณ แก้ลมวิงเวียน หน้ามืด 
• ตาลาย ใจสั่น  
• น้ำส้มคั้น รสเปรี้ยวหวาน 
• สรรพคุณ แก้ฟันผุ ระบายอ่อน

ส้มเช้า

ส้มเช้า ไม้ยืนต้นจำพวกสลัดได 

มีรสเปรี้ยวตอนเช้า พอสายก็จางหายไป

• ใบ รสเปรี้ยว 
• สรรพคุณ โขลกดำพอกปิดฝี แก้ปวด 
• บวม ถอนพิษ 
• ยาง รสเปรี้ยว 
• สรรพคุณ ขับพยาธิ แก้จุกเสียด 
• แก้ท้องมาน  แก้บวม แก้ม้ามย้อย 
• แก้ไข้ป่าเรื้อรัง ขับน้ำย่อยอาหาร 
• ระบายอ่อนๆ

ส้มเสี้ยว

ส้มเสี้ยว ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ใบ รสเปรี้ยวจัด 
• สรรพคุณ ฟอกโลหิตประจำเดือน 
• ขับปัสสาวะ ถ่ายเสมหะ แก้ไอ 
• เปลือกต้น รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้แผลเปื่อยพัง ห้ามโลหิต 
• แก้ท้องเสีย แก้บิด 

ส้มโอ

ส้มโอ ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก

• เปลือกลูก รสร้อนหอม 
• สรรพคุณ แก้ลมวิงเวียน 
• หน้ามืด ตาลาย ใจสั่น 

สนุ่น

สนุ่น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เปลือกต้น รสเย็นเบื่อ 
• สรรพคุณ ทำให้หัวใจเต้นแรง ชูชีพจร 
• ต้มเอาน้ำให้เด็กอาบ แก้ตัวร้อน 
• แก้หวัด คัดจมูก 

โสน

โสน ไม้ล้มลุกเนื้ออ่อน

• ใบสด รสเย็นมัน 
• สรรพคุณ พอกแก้ปวดฝี ถอนพิษเจ็บปวด 
• ใบแห้ง เผาแช่น้ำ รสจืด 
• สรรพคุณ ขับปัสสาวะ 
• ดอก รสมัน สรรพคุณ สมานลำไส้ 
• ราก รสเย็น 
• สรรพคุณ ขับปัสสาวะ แก้กระหายน้ำ 

เสนียด

เสนียด ไม้พุ่มขนาดย่อม

• ใบ ดอก รสขม สรรพคุณ แก้ไข้ แก้หืด 
• ราก รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้ฝีในท้อง (วัณโรค) 
• บำรุงโลหิต

สมี

สมี ไม้ยืนต้นขนาดย่อม

• เปลือกต้น รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้กลากเกลื้อน 
• ใบ รสขม 
• สรรพคุณ แก้ตับอักเสบ บีบเอาน้ำทา
• แก้สิวตามใบหน้า ทาตัวถอนพิษไข้ 
• ดอก รสขม 
• สรรพคุณ แก้มดลูกอักเสบพิการ 
• แก้สตรีมีครรภ์ตกโลหิต 
• ผล รสขม 
• สรรพคุณ ทำให้สำรอกเอาเสมหะออก 
• ไส้ รสขมเมา สรรพคุณ ฆ่าเชื้อโรคภายใน 
• ราก รสขมเมา 
• สรรพคุณ แก้ลงแดง ถ่ายอุจาระเป็นโลหิต

สมุลแว้ง

สมุลแว้ง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น รสหอมฉุนปร่า 
• สรรพคุณ แก้ลมวิงเวียน ใจสั่น 
• แก้พิษหวัดกำเดา ขับลมในลำไส้ 
• แก้ธาตุพิการ

เสม็ด 

(เสม็ดขาว, เสม็ดแดง)

  

 

เสม็ด ไม้ยืนต้นขนาดกลาง มี 2 ชนิด คือ 

เสม็ดแดง เสม็ดขาว สรรพคุณเหมือนกัน 

ใช้อย่างแดงมาก

• ใบ รสร้อน 
• สรรพคุณ ตำพอกแก้เคล็ดขัดยอก ฟกบวม 
• ลนไฟขี้ไต้ นาบท้องเด็ก 
• แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้ปวดท้อง 

เสมาบ้าน และเสมาป่า

เสมาบ้าน และ เสมาป่า 

ไม้ยืนต้นจำพวกสลัดได 

เสมาบ้านใบไม่มีหนาม เสมาป่ามีหนามมาก 

สรรพคุณทั้ง 2 ชนิดเหมือนกัน

• ใบ รสเย็น เป็นเมือก 
• สรรพคุณ พอกฝีแก้ปวดบวม 
• ดูดถอนพิษทำให้เย็น 

แสมทะเล

แสมทะเล ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• แก่น รสเค็มเฝื่อนขม 
• สรรพคุณ ขับลมในกระดูก 
• ขับโลหิตประจำเดือนสตรี
• ขับถ่ายโลหิตระดูสตรีให้ปกติ แก้กระษัย 

แสมสาร

แสมสาร ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• แก่น รสขมกร่อย 
• สรรพคุณ ระบายถ่ายเสมหะ ถ่ายกระษัย 
• โลหิตระดูสตรี ทำให้เส้นเอ็นอ่อน 

สมอดีงู 

สมอดีงู ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• ผล รสขมฝาด 
• สรรพคุณ แก้พิษดี พิษโลหิต แก้ไอ 
• ขับถ่ายโลหิตระดูสตรี 
• ถ่ายระบายอุจจาระ
• แรงกว่าสมอชนิดอื่นมาก 

สมอทะเล

สมอทะเล ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ใบ และผล รสร้อน 
• สรรพคุณ ถ่ายอุจจาระ ถ่ายลม 
• ถ่ายโลหิตเป็นพิษ 
• (ห้ามใช้ถ่ายในผู้ป่วยเป็นไข้) 
• ใบ นึ่งให้สุกเสียก่อนตากแห้ง
• จึงใช้ทำยา 
• เปลือกต้น รสร้อน สรรพคุณ ขับผายลม 
• เมล็ดใน รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับพยาธิไส้เดือน 
• ราก รสร้อน 
• สรรพคุณ แก้โลหิตระดูพิการ
• มาไม่ตามปกติ 

สมอเทศ

สมอเทศ ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ 

จากประเทศอินเดีย 

• ผล รสเปรี้ยว และฝาดจัด 
• สรรพคุณ ระบายอ่อนๆ ระบายเสมหะ 
• ระบายลมรู้ถ่ายรู้ปิดเอง แก้เสมหะ 
• ทำให้ลมเดินสะดวก 

สมอไทย

สมอไทย ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• ผล รสฝาดติดเปรี้ยว 
• สรรพคุณ ระบายอ่อนๆ แก้ลมป่วง 
• แก้พิษร้อนภายในคุมธาตุ แก้ลมจุกเสียด 
• รู้ผายธาตุ รู้ระบายรู้ถ่ายอุจจาระ 
• ถ่ายพิษไข้คุมธาตุในตัวเสร็จ 
• แก้ไข้เพื่อเสมหะ 

สมอพิเภก

สมอพิเภก ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• เปลือกต้น รสเย็นฝาด 
• สรรพคุณ ขับปัสสาวะ 
• ใบ รสฝาด สรรพคุณ แก้บาดแผล 
• ดอก รสฝาด สรรพคุณ แก้โรคตา 
• ผลอ่อน รสเปรี้ยว 
• สรรพคุณ แก้ไข้เพื่อเสมหะ และไข้เจือลม 
• ผลแก่ รสเปรี้ยวฝาดหวาน 
• สรรพคุณ แก้เสมหะจุกคอ ทำให้ชุ่มคอ 
• แก้โรคตาบำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวง 
• เมล็ดใน รสฝาด สรรพคุณ แก้บิด 
• แก่น รสฝาด สรรพคุณ แก้ริดสีดวงพลวง 
• ราก รสเย็น สรรพคุณ แก้โลหิตร้อน 

สมอร่องแร่ง

สมอร่องแร่ง ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ผล รสขม 
• สรรพคุณ ขับโลหิตระดูให้ออกเป็นปกติ
• ขับโลหิตระดูที่เน่าเหม็น 

สละ (ระกำกอ)

สละ ไม้ยืนต้นจำพวกปาล์ม 

เรียกอีกอย่างหนึ่งคือ ระกำกอ 

• เนื้อในลูกสุก รสหวานหอม 
• สรรพคุณ แก้เสมหะ แก้ไข้ ขับเสลด

สลัดได

สลัดได ไม้ยืนต้นจำพวกกระบองเพชร

• ต้น เผาเป็นด่าง รสขมเมาเล็กน้อย 
• สรรพคุณ แก้หืดไอ ผอมแห้งอัมพาต 
• แก้ฟกบวม จุกเสียด แก้ท้องผูก 
• ยาง รสเบื่อเมาขมร้อนเล็กน้อย 
• สรรพคุณ ถ่ายอุจจาระ ถ่ายเสมหะ 
• ถ่ายโลหิต เป็นยาถ่ายอย่างแรง 

แสลงใจ 

(ลูกกระจี้, โกฐกะกลิ้ง)

แสลงใจ หรือ ลูกกระจี้ หรือ โกฐกะกลิ้ง 

ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น เนื้อไม้ เมล็ด 
• รสเบื่อเมาขมร้อนเล็กน้อย 
• สรรพคุณ  ตัดไข้ แก้กระษัย เจริญอาหาร 
• ทำให้หัวใจเต้นแรง 
• ใบ รสขมเบื่อเมา 
• สรรพคุณ ตำพอกปิดแผลเน่าเปื่อยเรื้อรัง       
• แก้โรคไตพิการ 
• เมล็ด รสเบื่อเมาขมเล็กน้อย 
• สรรพคุณ บำรุงประสาทบำรุงหัวใจ
• ให้หัวใจเต้นแรง เจริญอาหาร 
• ทำให้ลำไส้ทำงานได้เป็นปกติ 
• เป็นยาเบื่อ ใช้มากเป็นอันตรายถึงตายได้ 
• ราก รสเบื่อเมาขมร้อน 
• สรรพคุณ แก้ท้องขึ้น อืดเฟ้อ 

สลอด

สลอด ไม้พุ่มขนาดย่อม

• ใบ รสฝาดเมาเย็น 
• สรรพคุณ แก้ลมอัมพฤกษ์ 
• ดับเตโชธาตุมิให้เจริญ (ทำให้ตัวเย็นชืด) 
• กลากเกลื้อน คุดทะราด 
• ดอก รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ ถ่ายอย่างแรง ถ่ายพิษต่างๆ 
• เป็นยาอันตราย 

สะแก

สะแก ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เมล็ดใน รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ ขับพยาธิเส้นด้าย 
• ขับพยาธิไส้เดือน 
• ใช้ทั้ง 5 รสเมาเบื่อ 
• สรรพคุณ เบื่อพยาธิไส้เดือน 
• ขับพยาธิเส้นด้าย แก้เด็กเป็นตานขโมย 
• พุงโร ปวดท้อง อุจจาระสีขาว 
• หยาบ เหม็นคาว

สะแกแสง

สะแกแสง ไม้ยืนต้นขนาดย่อมถึงกลาง

• ใบ รสเบื่อเมา 
• สรรพคุณ สุมไฟเอาควันรม 
• ฆ่าเชื้อพยาธิผิวหนัง 
• เนื้อไม้ รสเบื่อเมา 
• สรรพคุณ แก้ริดสีดวงจมูก แก้โรคผิวหนัง
• กลากเกลื้อนเรื้อน น้ำเหลืองเสีย 
• ใช้ทั้ง 5 รสเบื่อเมา 
• สรรพคุณ ถอนพิษไข้ได้ดี

สะเดา

สะเดา ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เปลือกต้น รสฝาดขม 
• สรรพคุณ แก้บิด มูกเลือด ท้องร่วง 
• ใบแก่ รสขม 
• สรรพคุณ บำรุงธาตุ ช่วยย่อยอาหาร 
• ใบอ่อน รสขม 
• สรรพคุณ แก้โรคผิวหนัง 
• น้ำเหลืองเสีย พุพอง 
• ก้าน รสขม 
• สรรพคุณ แก้ไข้ บำรุงน้ำดี 
• แก้ร้อนในกระหายน้ำ
• ดอก รสขม 
• สรรพคุณ แก้พิษโลหิต กำเดา 
• แก้ริดสีดวงในคอ (เป็นเม็ดยอดคันในคอ) 
• ผล รสขมเย็น 
• สรรพคุณ บำรุงหัวใจให้เต้นเป็นปกติ 
• แก่น รสฝาดเย็น 
• สรรพคุณ แก้คลื่นเหียน อาเจียน
• ราก รสขมเย็น 
• สรรพคุณ แก้เสมหะเกาะอยู่ในทรวงอก 
• แก้เสมหะจุกคอ 
• กระพี้ รสขม 
• สรรพคุณ บำรุงน้ำดี แก้ดีพิการ
• ทำให้คลั่งเพ้อ 
• ยาง รสขมเย็น 
• สรรพคุณ ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ 

สะเดาดง

สะเดาดง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น รสขมฝาด 
• สรรพคุณ ดับพิษร้อน แก้พิษร้อน
• กระหายน้ำ แก้ท้องร่วง แก้ธาตุพิการ 

สะเดาอินเดีย

สะเดาอินเดีย ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เปลือกต้น รสขมจัด 
• สรรพคุณ ตัดไข้ แก้ไข้จับสั่น 
• แก้ไข้ประจำฤดู 

สบู่ขาว

สบู่ขาว ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เนื้อไม้ และใบ รสเบื่อเย็น 
• สรรพคุณ แช่น้ำให้เด็กอาบ 
• แก้พิษตานซางถอนพิษ แก้ตัวร้อน 
• ยาง รสฝาด 
• สรรพคุณ กวาดแก้เด็กลิ้นเปื่อย 
• ลิ้นเป็นฝ้าละออง 
• น้ำมันจากเมล็ด 
• ถ่ายอย่างแรง เป็นยาอันตราย 

สบู่ดง

ขออภัยไม่มีภาพให้ดู

สบู่ดง ไม้ต้นเล็กขนาดไม้พุ่ม

• น้ำมันจากเมล็ด เป็นยาถ่ายอย่างแรง 
• อันตรายถึงตาย ไม่นิยมมาใช้ทำยา 

สัก

สัก ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่

• ใบ รสเฝื่อน 
• สรรพคุณ แก้พิษเสมหะ แก้พิษโลหิต 
• เนื้อไม้ รสเผ็ดเล็กน้อย 
• สรรพคุณ บำรุงโลหิต แก้อ่อนเพลีย 
•  แก้ไอขับลมในกระดูก แก้บวม 
• ขับปัสสาวะ คุมธาตุ

สักขี (กรักขี)

สักขี หรือ กรักขี ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• แก่น รสเผ็ดฝาด 
• สรรพคุณ บำรุงธาตุ บำรุงโลหิต 
• ขับเสมหะ แก้เลือดออกตามไรฟัน 
• แก้คุดทะลาด แก้บิดมูกเลือก

สารพัดพิษ

สารพัดพิษ ไม้พุ่มเล็ก ๆ

• ลูก รสเย็น 
• สรรพคุณ แก้ไข้เซื่องซึม แก้พิษ
• ไข้กลับซ้ำ 
• ราก รสเบื่อเฝื่อนเย็น 
• สรรพคุณ แก้ร้อนในกระหายน้ำ 
• แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย 
• ทาแก้พิษตะขาบ แมงป่อง แก้ปวดฝี

สารภี

สารภี ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• ดอก รสหอมเย็น 
• สรรพคุณ ชูกำลัง บำรุงหัวใจให้ชุ่มชื่น 
• ใช้ทำยาหอม 

สีเสียด

สีเสียด ไม้ยืนต้นขนาดย่อม

• เปลือกต้น และยาง รสฝาดจัด 
• สรรพคุณ คุมธาตุ แก้บิดมูกเลือด
• แก้ท้องร่วง แก้ลงแดง แก้อติสาร 
• ชะล้างบาดแผล ทำให้แผลหายเร็ว 

สำโรง

สำโรง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เปลือกต้น รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้บิดมูกเลือด 
• ใบ รสขื่น สรรพคุณ ระบายอุจจาระ 
• เปลือกฝัก สุมเผาแช่น้ำเป็นด่าง รสเฝื่อน 
• สรรพคุณ แก้โรคไตพิการ 
• ขับลมในกระเพาะอาหาร 
• ขับเมือกมันในลำไส้ 
• เนื้อในฝัก รสฝาดหวาน 
• สรรพคุณ สมานลำไส้ แก้ไตพิการ 

สำรอง

สำรอง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• เนื้อหุ้มเมล็ด รสเปรี้ยวหวาน 
• สรรพคุณ ทำให้ใจคอชุ่มชื่นบาน     
• แก้กระหายน้ำ 

หัศคุณไทย

หัศคุณไทย ไม้ยืนต้นขนาดย่อม

• ต้น รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับลมในลำไส้ ขับไส้เดือน 
• ใบ รสร้อน 
• สรรพคุณ แก้ปวดท้อง 
• เสียดแทง แก้หืดไอ 
• ดอก รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับเสมหะให้ลงสู่ทวารหนัก 
• ผล รสร้อนเอียน 
• สรรพคุณ ขับเสมหะให้ลงสู่ทวารหนัก 
• ราก รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับเลือด และหนองให้ออก 
• แก้คุดทะราดแก้ริดสีดวงจมูก 

หัศคุณเทศ

หัศคุณเทศ ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เปลือกต้น รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับลมในลำไส้ให้กระจาย 
• ดอก รสเมาร้อน 
• สรรพคุณ แก้แผลเรื้อรังตามเนื้ออ่อน 
• หรือ ปลายองคชาต 
• เนื้อไม้ รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับลมในท้องให้กระจาย 
• ทำให้ผายเรอ 
• เมล็ด รสร้อนหอม 
• สรรพคุณ ทำให้อุจจาระไม่เกาะลำไส้
• กระพี้ รสร้อน 
• สรรพคุณ ขับโลหิตในลำไส้ 
• ราก รสร้อน 
• สรรพคุณ แก้ริดสีดวงผอมแห้ง 
• แก้ริดสีดวงจมูก 
• ใบ คั้นเอาน้ำ รสร้อน 
• สรรพคุณ หยอดตาแก้คัน 

หางกระรอก

หางกระรอก ไม้พุ่มขนาดย่อม

• ราก รสเย็นเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้พิษสัตว์กัดต่อย แก้พิษงู 
• ใช้ทั้งทาและรับประทาน 

หางกราย

หางกราย ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• ลูก รสฝาด 
• สรรพคุณ แก้บิดอุจจาระเป็นมูกเลือด 
• ปวดเบ่ง แก้เสมหะเป็นพิษ 
• แก้ท้องเดินอย่างแรง 
• เปลือกต้น รสฝาด 
• สรรพคุณ กล่อมเสมหะทำให้อุจจาระ
• เป็นก้อนแก้อุจจาระเป็นฟอง คุมธาตุ 

หางนกยูง 

(ดอกสีเหลีอง, ดอกสีแดง)

หางนกยูง ไม้พุ่มขนาดย่อมมี 2 ชนิด คือ 

ชนิดดอกสีเหลือง และดอกสีแดง 

นิยมใช้ดอกสีแดง

• ราก รสร้อนเฝื่อนเล็กน้อย 
• สรรพคุณ ขับโลหิตระดูสตรี 
• แก้วัณโรคชนิดบวม 

หูเสือ 

(หูเสือไทย, หูเสือจีน)

หูเสือไทย

หูเสือจีน

หูเสือ ไม้ต้นเล็กๆ มี 2 ชนิด คือ 

หูเสือไทย และหูเสือจีน สรรพคุณ เหมือนกัน

• ใบ รสจืด 
• สรรพคุณ คั้นเอาน้ำหยอดหู แก้ฝีในหู 
• แก้ปวดหู แก้หูเป็นน้ำหนวก ช่องหูอักเสบ 

โหระพา

โหระพา ไม้ต้นเล็ก

• ใช้ทั้ง 5 รสหอมร้อนปร่า 
• สรรพคุณ แก้ปวดท้อง ขับผายลม 

อนันตคุณ

อนันตคุณ ไม้พุ่ม

• ใบ รสร้อน 
• สรรพคุณ แก้จุกเสียดแน่นเฟ้อ 
• ขับผายลม แก้ธาตุพิการ เจริญอาหาร 
• แก้ท้องล่วง บำรุงกำลัง บำรุงโลหิต 

อบเชยต้น

 

อบเชยต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• เปลือกต้น รสหอมติดร้อน 
• สรรพคุณ บำรุงดวงจิต แก้อ่อนเพลีย 

อัคคีทวาร

อัคคีทวาร ไม้พุ่มขนาดย่อม

• ต้น รสจืดขื่น สรรพคุณ ขับปัสสาวะ 
• ใบ รสขื่นเบื่อ 
• สรรพคุณ แก้ปวดศีรษะ 
• แก้ริดสีดวงทวาร แก้กลากเกลื้อน 
• ผลสุก รสเปรี้ยวขื่น 
• สรรพคุณ แก้ไอ แก้เยื่อตาอักเสบ 
• ราก และ ต้น รสฝาดเบื่อเย็น 
• สรรพคุณ ฝนทาแก้เกลื้อน 
• ทาหัวริดสีดวง 

อ้ายขาว

ขออภัยไม่มีภาพให้ดู

อ้ายข้าว ไม้ยืนต้น

• ราก รสมัน 
• สรรพคุณ บำรุงกำลัง บำรุงกำหนัด

อินทนิน

อินทนิน ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่

• ใบ รสขมเย็นเล็กน้อย 
• สรรพคุณ แก้ทางเดินปัสสาวะพิการ        
• แก้เบาหวาน 

อีเหนียวใหญ่

 

อีเหนียวใหญ่ ไม้พุ่มเล็ก ๆ

• ราก รสเบื่อเอียนเย็น 
• สรรพคุณ ขับพยาธิไส้เดือน 
• พยาธิลำไส้แก้ตัวร้อน ดับพิษตานซาง 
• แก้ลำไส้อักเสบ 

อีเหนียวเล็ก

อีเหนียวเล็ก ไม้ยืนต้นเล็กๆ

• ใบ รสจืด 
• สรรพคุณ ตำพอกแผล ถอนพิษได้ดี 
• ราก รสจืดเอียน 
• สรรพคุณ แก้กาฬมูตร 
• เป็นเม็ดในทางเดินปัสสาวะเป็นพิษอักเสบ 
• ขับปัสสาวะให้เดินสะดวก 

อุโลก

อุโลก ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

• แก่น เปลือกต้น รสขม 
• สรรพคุณ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ 
• และไข้ตัวร้อน 
• ราก รสขมเย็น 
• สรรพคุณ แก้ไข้ 
• แก้พิษร้อนในกระหายน้ำ

อ้อ

อ้อ ไม้ลำต้นเล็ก ยาวมีข้อคล้ายอ้อย

แต่ไส้กลวง มีดอกคล้ายอ้อย

• หน่อ นึ่งเอาน้ำหยอดหู 
• สรรพคุณ แก้หูอักเสบ แก้ปวดหู 
• แก้หูน้ำหนวก และช่องหูอักเสบ 

อ้อย

อ้อย ไม้ยืนต้นล้มลุก มีหลายพันธุ์ 

นิยมใช้อ้อยแดงทำยา

• ต้นอ้อยแดง เผาคั้นเอาน้ำ รสหวานขม 
• สรรพคุณ แก้เสมหะ แก้หืด 
• แก้ไข้สัมประชวร ขับปัสสาวะ 
• แก้นิ่ว แก้ช้ำรั่ว 
• ตาอ้อยแดง รสขม 
• สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน แก้พิษตานซาง 
• บำรุงธาตุน้ำ บำรุงกำลัง ขับปัสสาวะ 

อ้อยช้าง

อ้อยช้าง ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ 

• แก่น รสหวานน้อย 
• สรรพคุณ ทำให้ชุ่มคอ แก้เสมหะเหนียว         
• แก้กระหายน้ำ ทำให้จิตใจชื่นบาน 

เอื้อง

เอื้อง ไม้ประเภทกล้วยไม้

• ต้น รสจืด 
• สรรพคุณ แก้ไข้ แก้ร้อนในกระหายน้ำ 
• ขับปัสสาวะ บำรุงกำลัง ขับผายลม 
• แก้บิด บำรุงธาตุ แก้ลมวิงเวียน 
•  แก้จุกเสียด แก้ไข้สันนิบาต 
• ราก ใบ รสหอม 
• สรรพคุณ แก้ไข้เนื่องจากการอักเสบ
• ในช่องคลอดสตรีหลังการคลอดบุตรใหม่ๆ

เอื้องบก

เอื้องบก ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก

• ราก รสจืดขื่น 
• สรรพคุณ แก้ปัสสาวะพิการ 
• แก้ช้ำรั่วปัสสาวะออกกะปริดกะปรอย

-------------------------------------------

เภสัชกรรมไทย 

เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ 

จำพวกต้น (กรรณิกา – คางแดง)

https://thaitraditionalmedicinebook.blogspot.com/2014/01/blog-post.html

เภสัชกรรมไทย 

เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ 

จำพวกต้น (ควินิน – ทำมัง)

https://thaitraditionalmedicinebook.blogspot.com/2014/01/2.html

เภสัชกรรมไทย 

เภสัชวัตถุ ประเภทพืชวัตถุ 

จำพวกต้น (ธรณีสาร – มดยอบ)

https://thaitraditionalmedicinebook.blogspot.com/2014/01/blog-post_21.html

ศูนย์การแพทย์แผนไทยภูเก็ต 

https://phuketthaitraditionalmedicinecenter.blogspot.com/2013/03/blog-post.html

----------------------------------

อ้างอิง: ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป 

สาขาเภสัชกรรม

กองการประกอบโรคศิลปะ

Credit:  ภาพนำมาจาก internet ซึ่ง share กันใน Google,  Face Book และได้ถ่ายทำเองบ้าง เพื่อการศึกษาแพทย์แผนไทยให้ง่ายขึ้น เป็นการสืบทอดต่อไปยังอนุชน และผู้สนใจ ให้มีความรู้ในการรักษาบำบัดโรคพึ่งพาตนเองได้ ขอขอบคุณเจ้าของภาพ ขอให้อนุโมทนาส่วนบุญกุศล เจริญด้วยอายุ วรรณะ สุขัง พลัง และสมปรารถนาในสิ่งที่ดีงามโดยทั่วกันทุกท่าน เทอญ

ตรวจทานแล้ว